Zo leer je luisteren naar je gevoel

Er is een reden dat zoveel mensen bezig zijn met luisteren naar je gevoel. We weten diep van binnen vaak wel dat ons gevoel het bij het rechte eind heeft. Het fluistert ons toe wat goed voor ons is, waar we blij van worden, en welke richting we mogen kiezen. Maar dat wil nog niet zeggen dat we er ook naar handelen. Want zodra ons hart zachtjes spreekt, komt ons hoofd ertussendoor met een hoop herrie. Twijfel, logica, “ja-maars”, angsten - alles om ons maar veilig te houden.

In deze blog neem ik je mee in hoe je onderscheid maakt tussen je hart en je hoofd, hoe je de boodschappen van je hart beter kunt horen, én misschien nog wel belangrijker: hoe je ook echt durft te doen wat je gevoel zegt. Want vaak weten we wel wat ons gevoel ons influistert, maar durven we er niet naar te luisteren.

Wist je trouwens dat het woord courage (moed) komt van het Latijnse woord cor, dat hart betekent? Het vraagt dus moed om je hart te volgen.

Wat betekent luisteren naar je gevoel eigenlijk?

Laten we eerst even helder krijgen wat luisteren naar je gevoel betekent. In essentie gaat het over doen wat goed is voor jou. Je hart volgen kan zich in twee situaties laten zien:

1. Je staat voor een keuze: Als je hoofd en hart hetzelfde zeggen, is er niets aan de hand. Maar als je hart je buiten je comfortzone duwt en je hoofd roept “gevaar!”, dan ontstaat er strijd. Je ego (dat stemmetje in je hoofd) wil je koste wat het kost veilig houden. Dat doet het door je in je vertrouwde situatie te houden – zelfs als die situatie eigenlijk helemaal niet fijn is. Voor je systeem geldt: je leeft nog, dus dit is “veilig”. Onzekerheid voelt dan als levensgevaarlijk. Daarom is het belangrijk te beseffen dat je gevoel volgen altijd gepaard gaat met spanning en een tetterend hoofd. Dat maakt het niet fout; het betekent juist dat je iets waardevols gaat doen.

   
   

2. Je krijgt een ingeving: Soms voelt het bijna magisch: een idee of naam popt ineens in je op, alsof er een lampje gaat branden. Je hoofd had het nooit zo kunnen bedenken, maar je gevoel geeft je een ingeving. De kunst is dan: wuif je het weg, of durf je erop te vertrouwen?

   
   

Waarom luisteren naar je gevoel spannend is

Veel mensen verwachten dat luisteren naar je gevoel licht en vanzelfsprekend voelt. Dat klopt deels – het voelt vaak als een stille zekerheid. Maar er hoort óók spanning bij. Sterker nog: die spanning is vaak een teken dat je iets doet dat je veel gaat brengen.

Ik herken dit zelf ook. Als ik workshops geef voor een groep van 15 tot 50 mensen, voel ik altijd spanning. Mijn hoofd probeert me wijs te maken dat ik er niet klaar voor ben of dat ik fouten ga maken. Maar ondertussen weet ik: juist die dingen die spannend zijn, geven me naderhand de meeste energie en voldoening.

“Spanning is niet een teken dat je iets niet moet doen, maar juist dat je iets doet dat je laat groeien.”

Luisteren naar je gevoel betekent dus niet dat je angstvrij bent, maar dat je je angst meeneemt onder je arm terwijl je toch de stap zet.

De basisvoorwaarden om naar je gevoel te luisteren

Voordat je je gevoel beter kunt volgen, zijn er drie basisvoorwaarden die belangrijk zijn:

1. Vertrouwen op je innerlijke wijsheid: Je gevoel laat zich niet altijd logisch verklaren. Als je alleen maar vertrouwt op ratio, sluit je de deur naar je hart. Stel jezelf open, ook al voelt het vaag of onverklaarbaar.

   Een voorbeeld: jarenlang werkte ik in de dierenwelzijnssector, mijn kinderdroom. Maar diep vanbinnen voelde ik steeds sterker dat mijn passie bij mensen lag: persoonlijke ontwikkeling, geluk, gedrag. Tijdens een leiderschapsopleiding kreeg ik dit letterlijk als inzicht in het bos. Mijn hoofd zei: “Je hele identiteit is gebouwd op dieren. Je kunt toch niet zomaar je carrière loslaten?” Maar mijn gevoel zei: “Het klopt niet meer.” Door open te staan voor dat signaal, kon ik mijn leven een nieuwe richting geven.

   
   

2. De controle loslaten: We houden allemaal van zekerheid. Zekerheid voelt veilig, zelfs als die zekerheid eigenlijk niet prettig is. Maar je gevoel volgen vraagt dat je soms de teugels loslaat. Je hoeft niet te weten hoe het pad eindigt; je hoeft alleen de volgende stap te zetten.

   
   

3. Durven lopen zonder eindplaatje: Zie het als een paadje in het bos: je ziet maar een stukje van het pad, tot aan een volgende bocht. Pas als je in beweging komt, ontvouwt zich een volgend stuk van het pad. Zo is het ook met luisteren naar je gevoel. Je hoeft niet het hele pad te zien, alleen te vertrouwen dat de volgende stap je dichter bij je bestemming brengt.

   
   

Hoe weet je wat je gevoel zegt?

Dit is een van de grootste vragen die ik in mijn praktijk hoor: hoe weet ik nou of dit mijn hart is of mijn hoofd?

Een paar manieren om dit onderscheid te maken:

• Je hoofd schreeuwt, je hart fluistert. Je hoofd komt met lange lijstjes argumenten en “moeten”. Je hart is kalm, zacht en vaak woordeloos. Het voelt meer als weten dan als denken.

• Angst versus liefde. Keuzes vanuit je hoofd komen vaak voort uit angst of tekort: “Wat als ik spijt krijg? Wat zullen ze wel niet denken?” Je hart spreekt vanuit liefde en verlangen: “Ik wil dit omdat ik er blij van word.”

• Check je lichaam. Ons lijf is een directe ingang tot ons gevoel. Angstige keuzes voel je vaak als spanning, zwaarte of onrust. Keuzes vanuit liefde voelen licht, ruim en ontspannen.

  
  

Vragen die je helpen om te luisteren naar je gevoel

Soms lijkt het alsof je geen idee hebt wat je gevoel zegt. Alsof je vastzit. Maar dat gevoel van “niet weten” is juist een kans: je staat open voor iets nieuws. Stel jezelf dan vragen zoals:

• Wat zou ik doen als ik zeker wist dat het niet kon mislukken?

• Wat zou ik doen als ik geen rekening hoefde te houden met anderen?

• Wat zou ik doen als geld of tijd geen rol speelden?

• Wat gun ik mezelf vandaag?

  
  

Deze vragen omzeilen je hoofd en brengen je directer bij je gevoel.

Wat staat luisteren naar je gevoel in de weg?

Het korte antwoord: angst. De twee grootste angsten die ik bij cliënten zie:

1. Wat zullen anderen van me denken?

2. Wat als het mislukt?

Onder allebei ligt dezelfde bron: angst voor afwijzing. En die angst hebben we allemaal. Het verschil zit erin of je je laat tegenhouden, of dat je – ondanks de angst – tóch stappen zet.

Daarnaast houden ook onze eigen regels ons tegen. Denk aan:

• “Ik moet altijd gezond eten.”

• “Ik moet altijd voor anderen klaarstaan.”

• “Ik mag niet opgeven.”

  
  

Deze mentale regels maken dat je je gevoel wegdrukt, zelfs als het overduidelijk iets anders zegt.

Praktische manieren om meer naar je gevoel te luisteren

Tot slot: wat kun je concreet doen om vaker je hart te volgen?

• Vertrouw jezelf en iets groters dan jij: Je hoeft niet alles te begrijpen of te voorspellen. Vertrouwen geeft ruimte voor ingevingen.

• Oefen moed: Moed betekent niet dat je geen angst voelt, maar dat je ondanks de angst handelt. Nelson Mandela zei het al:“Moed is niet de afwezigheid van angst, maar het overwinnen ervan.”

• Word je bewust van je gedachten: Je hoofd roept van alles, maar dat betekent niet dat het de waarheid is. Observeer je gedachten in plaats van ze klakkeloos te geloven.

• Zoek stilte op: Je gevoel fluistert. Dat hoor je pas als je het ruisniveau verlaagt. Wandel zonder podcast, zit eens in de auto zonder radio, of begin met journaling.

• Laat hart en hoofd samenwerken: Uiteindelijk is het niet óf je hart óf je verstand. Het mooiste is als je eerst je hart laat spreken, en daarna je hoofd gebruikt om een praktisch plan te maken.

  
  

Luisteren naar je gevoel is niet altijd makkelijk. Je hoofd wil je beschermen, je angsten willen je tegenhouden, en de wereld om je heen geeft eindeloos veel ruis. Maar je hart weet de weg. Het fluistert zacht, maar helder. Het wil dat jij straalt, groeit en het leven leidt dat echt bij je past. Dat betekent niet dat je nooit meer spanning voelt of dat het altijd logisch is. Het betekent wel dat je keuzes maakt die kloppen. En dat geeft uiteindelijk meer rust, plezier en vervulling dan welke veilige schijnzekerheid ook.

Dus de volgende keer dat je hart fluistert – ook al schreeuwt je hoofd erdoorheen – vraag jezelf af: Heb ik de moed om te luisteren naar mijn gevoel?

Wil je een eerste stap zetten om meer naar je gevoel te luisteren? Vraag dan een gratis coachsessie aan. Iedere maand verloot ik 2 gratis sessies. In dit uur zoomen we in op waar jij tegenaan loopt en zorgen we dat jij weer helderheid hebt over je volgende stap. Deze sessie kan online of in mijn praktijk in Rijen, net wat jij fijn vindt. Klik hier om kans te maken op een gratis coachsessie.