Je zelfvertrouwen vergroten en omgaan met je onzekerheid

Je wilt iets zeggen in een gesprek, maar je houdt je mond uit angst om dom over te komen. Of je wilt een nieuwe hobby oppakken, maar je hoofd zegt: “Ik kan dit toch niet.” Misschien twijfel je vaak aan jezelf en zoek je bevestiging bij anderen.

Weet dat je hierin niet alleen bent. Zelfvertrouwen is iets waar veel mensen mee worstelen, maar waar we in het dagelijks leven weinig over praten. Het lijkt alsof anderen alles moeiteloos doen, maar het venijnige is dat we meestal alleen de buitenkant zien. Ook de mensen die super zelfverzekerd lijken, kennen gevoelens van onzekerheid.

In deze blog leg ik uit wat zelfvertrouwen écht is, hoe je het ontwikkelt, en geef ik praktische tips om milder voor jezelf te worden en je krachtiger te voelen in je dagelijkse leven.

1. Je zelfvertrouwen vergroten betekent niet dat je niet meer onzeker mag zijn

Het eerste wat je moet begrijpen over het vergroten van je zelfvertrouwen is dat het niet gaat over het loslaten van onzekerheid. Vaak zien we zelfvertrouwen als een soort eindbestemming: “Als ik zelfverzekerd ben, dan lukt alles.” Maar dat is een valkuil.

Zelfvertrouwen gaat juist over het kunnen omgaan met onzekerheid. Mensen met die zelfverzekerd zijn voelen ook angst en twijfel, maar ze laten zich er niet door tegenhouden. Ze zetten stappen ondanks dat ze zich onzeker voelen.

Een mantra die mij persoonlijk vaak helpt is:

“Feel the fear and do it anyway.”

Een voorbeeld van mezelf: binnenkort start ik als docent bij een opleidingsinstituut om cursussen over coachvaardigheden te geven. Vind ik dat spannend? Zeker! Ondanks dat ik al regelmatig workshops geef en voor groepen sta, is dit weer een stap buiten mijn comfortzone. Maar ik kies ervoor me niet tegen te laten houden door zelftwijfel en ervoor te gaan – met die onzekerheid op zak.

Tip om te oefenen: de volgende keer dat je onzekerheid voelt, probeer die onzekerheid toe te laten. Adem een paar keer diep in en uit, leg een hand op je hart en zeg tegen jezelf: “Ik vind dit spannend, en dat mag er zijn.” Je hoeft niet langer te vluchten voor je gevoelens, verwelkom ze juist.

2. Je vergroot je zelfvertrouwen door stappen te zetten

Het tweede punt sluit hierop aan. We hebben vaak de neiging om zelfvertrouwen te zien als “the holy grail”: “Als ik zelfvertrouwen heb, dan…’’ Bijvoorbeeld: “Als ik zelfvertrouwen had, dan zou ik wel een praatje aanknopen” of “Als ik niet zo onzeker was, zou ik op die baan solliciteren.”

Maar dat is de omgekeerde wereld. Werkelijk zelfvertrouwen ontwikkel je door wél die stappen te zetten die spannend zijn, ook al voel je twijfel of angst. Elke keer dat je iets doet ondanks onzekerheid, bevestig je voor jezelf: ik kan dit. Dat gevoel versterkt je zelfvertrouwen op een natuurlijke manier.

Een handig experiment: stel jezelf de vraag: “Wat zou de meest zelfverzekerde versie van mij nu doen?”

Hiermee stap je even voorbij je onzekerheid en krijg je helder hoe je eigenlijk wilt handelen. Je kunt ook iemand in gedachten nemen die jij als zelfverzekerd ervaart en jezelf afvragen: “Wat zou zij nu doen?” Zo kun je concrete stappen zetten zonder dat je eerst volledig zelfverzekerd hoeft te zijn.

3. Mild zijn voor jezelf: de sleutel om je zelfvertrouwen te vergroten

Het derde en misschien wel belangrijkste punt is mildheid naar jezelf. Zelfvertrouwen groeit niet in een omgeving van zelfkritiek. Mildheid betekent drie dingen:

1. Let op je innerlijke dialoog: Hoe kun je zelfvertrouwen ontwikkelen als je jezelf constant afzeikt? Denk aan uitspraken zoals: “Ik kan dit toch niet” of “Ik ben zo dom.” Vaak zijn we strenger voor onszelf dan voor anderen. Een tip: probeer over jezelf in de derde persoon te praten. Bijvoorbeeld: in plaats van “Ik ben zo dom” zeg je: “Elodie is zo dom.” Deze kleine verandering maakt je woorden zachter en helpt je gedachten te redirecten.

   
   

2. Laat jezelf bang en onzeker zijn: Mild zijn betekent ook je gevoelens toelaten: angst, twijfel of spanning. Stoppen met vechten tegen jezelf betekent dat je jezelf accepteert, zelfs met die ongemakkelijke emoties.

   
   

3. Fouten maken mag: Zie fouten als leren en experimenteren. Als je jezelf de ruimte geeft om te proberen zonder harde zelfkritiek, wordt het makkelijker om stappen te zetten die spannend zijn. Je voelt minder angst dat iets “mis” gaat, en dit versterkt je zelfvertrouwen.

   
   

Mild zijn voor jezelf betekent een veilige thuishaven creëren in je eigen hoofd. Want van anderen kun je weglopen, van jezelf niet. Wil je meer leren over milder zijn voor jezelf en concreet oefenen met zelfvertrouwen? Schrijf je dan in voor de Masterclass Mild met Mezelf. Hierin leer je praktische tools, krijg je achtergrondinformatie over waarom we zo zelfkritisch zijn, en leer je stap voor stap hoe je jezelf kunt steunen in plaats van afbreken.

4. Complimenten ontvangen en jezelf complimenteren om je zelfvertrouwen te vergroten

Het vierde punt: omgaan met complimenten. Hoe reageer jij als iemand je een compliment geeft? Wuif je het weg, geef je direct een compliment terug, of begin je jezelf te bekritiseren? Veel mensen doen dit automatisch. Het is belangrijk om complimenten daadwerkelijk binnen te laten komen. Zeg bijvoorbeeld gewoon: “Dankjewel, leuk dat je dat zegt.” Voor extra effect kun je het vastleggen: screenshot van een bericht, notitie op je telefoon, of opschrijven in een dagboek. Adem er even bij, voel de woorden in je hart, en laat ze verankeren.

Maar het mooiste is nog: leer jezelf te complimenteren. Vaak richten we ons op wat niet goed ging. Omgekeerd kun je aan het eind van de dag reflecteren: “Wat heb ik vandaag goed gedaan?” Door jezelf erkenning te geven voor kleine successen, word je minder afhankelijk van de goedkeuring van anderen en vergroot je je zelfvertrouwen.

5. Ken je eigen grenzen en talenten

Tot slot: weet waar je niet zo goed in bent. Dit klinkt misschien tegenstrijdig met mild zijn en jezelf complimenteren, maar het gaat juist hand in hand. Als je jezelf steeds forceert in situaties die niet bij je passen, gaat je zelfvertrouwen achteruit. Het gaat niet om falen, maar om ontdekken waar jouw kracht ligt. Vergelijk jezelf niet met anderen. Ieder mens heeft unieke talenten.

Een mooi beeld: stel je een kersenboom voor in een appelboomgaard. Hij ziet de mooiste appels van anderen en wordt onzeker. Heeft de kersenboom iets mis? Nee. Hij groeit gewoon op zijn eigen manier, met zijn eigen vrucht. Zo is het ook met jou: ontdek waar jouw talenten liggen en richt je leven zo in dat die tot uiting kunnen komen.

Praktische tips om je zelfvertrouwen te vergroten

Hier is een overzicht van concrete manieren om meer zelfvertrouwen te ontwikkelen:

• Voel de angst en doe het toch: kleine stappen buiten je comfortzone versterken je zelfvertrouwen.

• Reflecteer dagelijks: noteer wat je goed hebt gedaan en geef jezelf erkenning.

• Versterk mildheid: wees vriendelijk voor jezelf, laat onzekerheid toe, en geef jezelf toestemming om te leren.

• Omgaan met complimenten: laat complimenten echt binnenkomen en leg ze vast.

• Ken je grenzen: weet waar je goed in bent en waar niet en haal jezelf uit situaties die niet bij je passen

  
  

Conclusie: zelfvertrouwen is een proces

Zelfvertrouwen is geen eindpunt, geen magische staat. Het gaat over leren omgaan met onzekerheid, mild zijn voor jezelf en stapjes durven zetten ondanks angst. Het vraagt oefening, aandacht en reflectie, maar het is volledig haalbaar.

“Zelfvertrouwen betekent niet dat je geen angst voelt, maar dat je ondanks die angst je stappen zet en groeit.”

Door deze mindset en praktische tips toe te passen, creëer je een veilige thuishaven in jezelf. Je ontwikkelt een innerlijk vertrouwen, waardoor je vrijer en gelukkiger kunt leven, ongeacht wat anderen doen of denken.