Zelfliefde en zelfcompassie; woorden waar ik vroeger kriebels van kreeg. Dit was toch alleen voor mensen die zichzelf geweldig vonden en zich beter voelden dan anderen? Toen wist ik nog niet dat in deze weerstand juist mijn groeipotentie lag.
Ik was gewend geraakt aan de harde, kritische stemmen in mijn hoofd. Daardoor werd ik een beter persoon, dacht ik. In haar boek Zelfcompassie ontkracht psycholoog en boeddhist Kristin Neff deze mythe en laat ze ons het tegendeel zien. Ze combineert boeddhistische wijsheden met moderne wetenschap om de impact van zelfcompassie op ons dagelijks leven te bekrachtigen.
Zelfkritiek is niet effectief
Wat we tegen onszelf zeggen zouden we nooit van anderen pikken, maar waarom doen we dit onszelf dan aan? Zelfkritiek beschermt ons op meerdere vlakken, aldus Neff. We proberen er fouten mee te omzeilen en sociale regels na te leven om geaccepteerd te worden. Ook komt kritiek van anderen minder hard aan als we die al tegen onszelf hebben gezegd en wellicht oogsten we zelfs medelijden door onze zelfkritiek uit te spreken. Toch is zelfkritiek, zeker op de lange termijn, allesbehalve effectief om in actie te komen. We raken het geloof in onszelf kwijt en onze angst om te falen weerhoudt ons ervan om het beste in onszelf naar boven te halen.
“Wat we tegen onszelf zeggen zouden we nooit van anderen pikken”
Vervang kritiek door compassie
Zelfcompassie geeft ons volgens Neff juist wel de kracht om te floreren. Als we erop vertrouwen dat we vriendelijk zijn tegen onszelf, geven we minder snel op als we ons doel niet behalen, durven we fouten makkelijker toe te geven en kunnen we beter met onze emoties omgaan.
Wil dit zeggen dat we zelfcompassie kunnen gebruiken als excuus om ergens mee weg te komen? Nee, zelfcompassie zorgt er juist voor dat je de situatie aankijkt en er verantwoordelijkheid voor neemt. Het maakt dat we onszelf in een pijnlijke situatie kunnen troosten, in plaats van onszelf te veroordelen.
Drie ingrediënten
Volgens Neff bestaat zelfcompassie uit drie cruciale ingrediënten:
1. Vriendelijkheid naar onszelf: Zelfcompassie betekent dat we stoppen met onszelf continu te bekritiseren en onszelf behandelen zoals we een liefhebbende vriend of vriendin zouden behandelen. Een belangrijke stap hierbij is dat we leren onze innerlijke criticus op te merken, zodat we zijn commentaar op een vriendelijkere manier kunnen herformuleren.
2. Gedeelde menselijkheid: Bij zelfcompassie hoort het besef dat we allemaal weleens tekortschieten en teleurstelling ervaren. Als ons iets overkomt zijn we geneigd te denken dat wij de enigen zijn die dit ervaren en we vergelijken onszelf met mensen die het beter hebben dan wij. Ook denken we vaak zwart-wit, we zijn waardeloos óf volmaakt. Neff moedigt ons aan om stil te staan bij ons gedeelde menselijkheid en falen te gebruiken om wijzer te worden en iets nieuws te ontdekken.
3. Mindfulness: Door mindfulness leren we zonder oordeel waar te nemen wat er hier en nu is. Als we falen of tekortschieten verliezen we onszelf vaak in zelfkritiek en gaan we direct aan de slag om het probleem op te lossen. We gaan in gevecht tegen de pijn die we ervaren, waardoor we ons lijden vergroten en minder goede beslissingen nemen. Pas als we met behulp van mindfulness onze emoties waarnemen, kunnen we onszelf de compassie geven die we zo hard nodig hebben om de pijn te dragen.
Naast de met praktijkervaring doordrongen levenslessen, staat het boek vol praktische oefeningen die ons in staat stellen om de switch te maken van zelfkritiek en de vraag ben ik wel goed genoeg? naar zelfcompassie en wat is goed voor mij?. Ik durf te stellen dat het lezen van Kirsten Neff’s werk zowel goed is voor de relatie met jezelf als met de mensen om je heen.
Wil je Zelfcompassie ook lezen? Als je het boek koopt op Youbedo gaat tot 12% van het aankoopbedrag naar een goed doel dat jij kiest.
Comments